Thăm làng cổ của những thợ may "đệ nhất Hà thành"

Một buổi chiều đầy nắng và gió, chúng tôi có mặt ở Chùa Giáng, chốn Tổ yên bình của bậc chân tu 105 tuổi Thích Phổ Tuệ. Ngôi chùa 121 năm tuổi này nằm ven đê thuộc xã Quang Lãng, huyện Phú Xuyên, Hà Tây (cũ) nay thuộc Hà Nội.

Điều làm chúng tôi rất ngạc nhiên là ngôi chùa cổ rất đẹp ấy ẩn mình giữa vùng đồng bằng chiêm trũng xanh rì bởi mạ mới cấy, các loại rau xanh và ao cá đầy nước, đúng phong cảnh hữu tình của những vùng nông thôn Bắc Bộ luôn yên tĩnh, không tấp nập người vào ra, không ồn ào như bao chùa khác.

Đức pháp chủ Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thích Phổ Tuệ đã tu tịnh suốt gần 100 năm qua ở ngôi chùa nổi tiếng này, mặc dù chúng tôi không gặp được Đức Pháp Chủ vì đang trong thời gian dưỡng bệnh của Hoà thượng nhưng chúng tôi đã đượcThầy Thích Thanh Vịnh - người hàng ngày với công việc chấp tác chốn Tổ và hầu Đức Pháp chủ Thích Phổ Tuệ kể cho chúng tôi nghe về lịch sử của ngôi chùa quê giản dị nhưng được coi là Tổ đình của Phật giáo Việt Nam, về bậc chân tu đạo hạnh lấy việc cày cấy làm vui, coi chuyện kinh sách làm nghiệp, một lòng thành kính hướng Phật.

Với tâm niệm: "Tuổi thọ không phải là thước đo giá trị của đời người. Vấn đề là sống để thực hiện sứ mệnh gì, mang lại lợi ích gì cho Đời, cho Đạo".

Trưởng lão hoà thượng Thích Phổ Tuệ cũng đã kêu gọi tăng ni, phật tử trong và ngoài nước nhân dịp đại lễ Phật đản năm 2020 sự thức tỉnh trước Covid-19 để thay đổi văn hoá sinh hoạt. Ông cho rằng, những lời Đức Phật từng nói về sự đoàn kết, sự đồng thuận xã hội, được ghi trong Kinh Trường Bộ (Digha Nikaya) vẫn còn nguyên giá trị cho mỗi người hôm nay, khi nhân loại đang phải đương đầu với Covid-19.

Chúng tôi cũng kể cho Thầy Vịnh nghe về Làng Mai giữa lòng nước Pháp của Thiền su Thích Nhất Hạnh mà chúng tôi rất may mắn đã có dịp ghé qua .. Những câu chuyện về Phật Giáo giường như không có hồi kết ở một chốn an yên, bình dị đến lạ thường.

Chia tay Chùa Giáng, chúng tôi lại tiếp tục hành trình đi tìm sự bình yên, tĩnh tại những ngày đầu năm mới. Điểm đến tiếp theo là làng Cựu, xã Vân Từ, huyện Phú Xuyên, một ngôi làng cổ còn khá lạ lẫm với giới trẻ nhưng lại khá thân quen với những ai đam mê kiến trúc cổ.

Ngôi làng với tuổi đời 500 năm nằm khép mình bên dòng sông Nhuệ được coi là báu vật của đất Hà thành khi đang sở hữu khoảng 20 căn nhà trên 100 năm tuổi có kiến trúc cổ kính.

Lần này chúng tôi cũng may mắn có một người bạn, quê gốc ở đây và được mời vào thăm ngôi nhà cổ vô cùng đẹp của gia đình bạn ấy. Những ngôi nhà như thế mang đậm màu thời gian, những bức tường rêu phong, trầm mặc với lối kiến trúc kết hợp rất tinh tế với hoa văn và các hoạ tiết tinh xảo.

Làng Cựu đã nổi tiếng với tài may vá, thêu thùa của người dân trong làng. Thế nên, người Pháp và giới tư sản cả nước tín nhiệm và làng Cựu nhanh chóng được mệnh danh là làng thợ may "đệ nhất Hà thành", thu hút rất nhiều khách Tây tới may đo complet, veston. Cũng có những người lên Hà Nội làm cho các nhà may lớn thời bấy giờ và nhờ sự cần cù, chịu khó mà dân làng Cự trở nên giàu có.

Tiếp xúc với người Pháp, người Hoa nên có lẽ văn hoá và kiến trúc Á - Âu kết hợp với kiến trúc Việt Nam làm nên một màu sắc rất riêng cho làng Cựu, khác hẳn với kiến trúc của những ngôi làng cổ khác như Đường Lâm, Ước Lễ, Cự Đà.

Ngôi nhà mà chúng tôi ghé thăm đã đóng cửa từ năm 2017 khi Bà của người bạn chúng tôi mất. Nó đã từng được bán đi rồi lại chuộc lại và kể từ đó tới nay, nơi ấy chỉ còn là nơi thờ cúng tổ tiên, đồ đạc trong nhà đều được gói ghém niêm phong cẩn thận.

Cũng như bao ngôi nhà khác trong Làng, chỉ còn lác đác một vài căn có người sinh sống, đa phần cũng giống như nhà bạn chúng tôi, cửa đóng, then cài, một phần không có kinh phí trùng tu, cải tạo, một phần do như cầu mưu sinh, các chủ hộ phải chuyển ra ngoài làng để thuận đường làm ăn buôn bán.

Huyện Phú Xuyên đang ngày càng phát triển nhưng vẫn giữ được những giá trị văn hoá mang tính lịch sử của Việt Nam, xứng đáng là một điểm đến hấp dẫn trên bản đồ du lịch của chốn Hà thành. Ngôi làng yên tĩnh, cổ kính mang đậm dấu ấn văn hoá lịch sử vẫn trường tồn với thời gian và đang đợi được trùng tu và đưa vào khai thác du lịch một cách hợp lí để góp phần giữ gìn bản sắc và văn hoá của dânTheo Phapluatplus.vn