Cà Mau: Người dân mưu sinh nhờ rừng ngập mặn

Công việc của anh Linh hằng ngày vào rừng tìm sản vật để bán

Cà Mau là tỉnh có hệ sinh thái rừng ngập mặn rất đa dạng, được thiên nhiên ưu đãi sản sinh ra nhiều sản vật có giá trị kinh tế cao như: Sò huyết, ốc len, vộp, ba khía,...Tận dụng lợi thế này, người dân địa phương chọn cách đi săn “sản vật rừng” để cải thiện thu nhập cho gia đình. Theo người dân địa phương, những người đi rừng thuộc dạng “chuyên nghiệp” thường có thu nhập tiền triệu/ngày.

Vào cuối tháng 3, mặc dù thời tiết ở miền Tây rất hanh khô, oi bức vì nắng nóng nhưng công việc của những người “thợ rừng” ở xã Tân Ân, huyện Ngọc Hiển (Cà Mau) vẫn diễn ra như thường lệ. Gọi là “thợ rừng” vì những người này thường xuyên vào rừng để mưu sinh bằng cách săn bắt nhiều loại sản vật có trong tự nhiên rừng để bán cho các vựa thu mua ở địa phương.

Họ đi rừng rất chuyên nghiệp nên biết mọi phương hướng, chẳng bao giờ sợ lạc và chuyện ăn, ngủ lại trong rừng vào buổi ban trưa, đối với họ còn nhiều hơn ở nhà. Có người, gắn bó với cuộc sống hằng ngày ở trong rừng từ hàng chục năm qua. Với họ, rừng là máu thịt, là xương sống đã cưu mang, nuôi sống mình.

Ốc len thủy sản nỗi tiếng ở Cà Mau

Hơn 20 năm nay, ngày nào cũng vậy, cứ tầm 9h sáng là vợ chồng anh Trần Văn Linh (44 tuổi, ngụ xã Tân Ân) chuẩn bị đồ nghề, rồi cơm đùm, cơm nắm xuống vỏ máy vượt quảng đường hàng chục km vào rừng để săn bắt ốc len, vọp, sò huyết để mưu sinh. Đồ nghề mang theo khá đơn giản gồm thùng, móc, đôi bao tay,… Và nhu yếu phẩm là có thể hành nghề. “Nghề này tuy cực, nhưng sống được, trung bình mỗi ngày vợ chồng tôi cũng kiếm được 700.000 – 800.000 đồng. Hôm nào vô mánh, kiếm cả triệu là bình thường. Nghề săn sản vật rừng đã nuôi sống gia đình tôi từ hàng chục năm nay”, anh Linh cho biết.

Những con vọp được anh Linh bắt tận sâu trong rừng

Sau khi chuẩn bị đầy đủ dụng cụ cần thiết, anh Linh bắt đầu nổ máy men theo triền sông, phóng thẳng vào rừng bắt đầu cho hành trình đi săn sản vật rừng. Tiếng máy lạch tạch đưa chúng tôi đi sâu vào rừng, vòng qua những tuyến kênh, rạch hơn 10km rồi anh Linh điều khiển vỏ máy dừng lại cạnh bìa rừng. Sau đó, anh Linh bì bõm lội xuống bãi bồi lật lớp bùn tìm hang vộp, chem chém để bắt. Sau 1h đồng hồ len lõi trong cánh rừng ngập mặn, khi đã thấm mệt, tất cả dừng lại uống nước để “nạp năng lương”. Lúc này trong thùng mang theo đã có tầm 2kg “chiến lợi phẩm” với đầy đủ sản vật như chem chép, vộp, ốc len,…

Ngồi dưới tán rừng nghỉ mệt, anh Linh chia sẻ: “Cách đây khoảng 2 thập niên, đi rừng khoẻ lắm, hôm nào nhà không có gì ăn, anh đi vào rừng một chút về là ăn cả ngày. Hồi đó, chỉ sợ thiếu gạo, còn thức ăn thì rất dễ kiếm. Ngược về ký ức, những năm 1990 – 2000, sản vật rừng có trong tự nhiên nhiều vô kể, chỉ cần vào rừng vài giờ là có thể bắt hàng chục ký ốc len, vộp. Thời đó, chủ yếu bắt về làm thức ăn chứ không bán. Theo thời gian, xã hội phát triển, những sản vật có trong rừng bắt đầu có giá trị do nhu cầu tiêu dùng cao nên người dân vào rừng bắt đem bán ngày càng nhiều. Giờ, sản vật từ rừng dần ít đi, nhưng vẫn còn kiếm được”.

Mưu sinh bằng nghề bắt “Sản vật rừng” tuy cực nhưng đổi lại thu nhập ổn định

Mỗi lần vào rừng, những người thợ rừng như anh Linh thường mang theo nhang trừ muỗi. Bởi càng đi sâu vào rừng là ruồi, muỗi rất nhiều, nếu không có khói nhang đuổi muỗi thì sẽ bị đốt gây ngứa ngáy rất khó chịu. Kinh nghiệm đi rừng mấy chục năm của anh, trong rừng sâu muỗi rất nhiều, không có nhang thì khó mà chúng ta có thể bắt. Đồng thời, anh cũng chia sẻ, công việc của anh là xuyên suốt, ngày nào vào rừng là ngày đó có thu nhập. Hôm nào tệ, cũng có vài ba trăm nghìn đồng, còn bữa nào trúng thì cao hơn.

Hiện nay, vộp được vựa thu mua với giá 80.000 đồng; ốc len 100.000 đồng; sò huyết dao động từ 120.000 – 200.000 (tuỳ loại lớn hay nhỏ). “Vợ chồng tôi đi mỗi ngày bắt được khoảng 7 - 10kg, đủ trang trải cuộc sống hằng ngày, nghề này khoẻ hơn đi làm hồ, mình chủ động được thời gian, khi nào mệt quá thì nghỉ”, anh Linh cho hay. Tầm 13h trưa, khi tất cả đều đã thấm mệt, lúc này đã bắt được kha khá sản vật nên chúng tôi quyết định ra về, kết thúc một ngày mưu sinh ven rừng ngập mặn.

Vọp rừng ngập mặn hiện nay có giá giao động khoảng 80.000 đồng/1kg

Anh Nguyễn Thanh Tuấn - Cán bộ khuyến ngư xã Tân Ân cho biết: “Trên địa bàn xã hiện có khoảng 30 hộ dân sống bằng nghề vào rừng bắt ốc, vộp để mưu sinh. Nghề này có thu nhập rất cao, hôm nào trúng cũng kiếm cả triệu đồng, tệ lắm cũng vài trăm. Hiện nay, nguồn lợi từ rừng đã ít lại, không còn dồi dào như trước”.

Ông Huỳnh Thanh Đảm - Chủ tịch UBND thị trấn Rạch Gốc, huyện Ngọc Hiển cho hay: “Nói về kế hoạch tái sinh, phân chia khu vực khai thác theo mùa hay thả giống tái tạo,… Sản vật rừng từ tự nhiên hiện nay đã ít dần, nếu không có cách khai thác hợp lý, nguy cơ bị tuyệt chủng có thể xảy ra. Để tái tạo nguồn lợi sản vật rừng từ tự nhiên, ngành chức năng của huyện Ngọc Hiển đã phối hợp với Trường đại học Cần Thơ nghiên cứu, nhân giống thành công ba khía sinh sản. Hiện địa phương đang xây dựng mô hình nuôi thí điểm”.

Nguồn: Cà Mau: Người dân mưu sinh nhờ rừng ngập mặn (opensky.com.vn)